Ông Hùng, với vóc dáng khắc khổ của người đàn ông miền Trung quanh năm dầm mình trong nắng gió, không bao giờ nghĩ rằng cuộc đời mình sẽ rẽ sang một lối rẽ nghiệt ngã đến vậy. Vợ ông, người đã từng thề non hẹn biển, bỏ đi không một lời từ biệt khi hai cô con gái song sinh của họ, An và Bình, chỉ mới ba tháng tuổi.
Một mình ông, tay ôm hai đứa con đỏ hỏn, đứng chôn chân giữa căn nhà tranh vách đất xiêu vẹo, tiếng khóc của hai con như cứa vào tim. Nỗi đau bị bỏ rơi hòa lẫn với sự hoang mang tột độ: ông phải làm gì đây, một người đàn ông quanh năm chỉ biết đến đồng áng, làm sao có thể nuôi hai đứa trẻ thơ?
Nhưng tình phụ tử thiêng liêng đã trỗi dậy, mạnh mẽ hơn bất kỳ nỗi đau nào. Ông Hùng gạt nước mắt, nén lại sự tủi hờn và bắt đầu cuộc chiến sinh tồn. Ban ngày, ông vác cuốc ra đồng, cày bừa thuê, làm bất cứ việc gì để kiếm được vài đồng bạc lẻ. Buổi tối, ông về nhà, tự tay nấu cháo, pha sữa, ru con ngủ. Đôi bàn tay chai sạn của người nông dân giờ đây trở nên khéo léo một cách lạ kỳ khi nâng niu những đứa con bé bỏng. Khi An và Bình lớn hơn một chút, ông còn tranh thủ đan lát, làm thêm đồ thủ công bán ở chợ để có tiền mua thêm sữa, mua thuốc khi con ốm.
“Cha ơi, cha mệt không?” An hỏi, khi thấy cha gục đầu trên mâm cơm đạm bạc sau một ngày dài làm việc quần quật.
Ông Hùng ngẩng lên, nụ cười hiền hậu xua tan vẻ mệt mỏi trên khuôn mặt: “Cha không mệt đâu con. Miễn là hai đứa con ăn ngon, học giỏi là cha vui rồi.”
Bình, cô em gái trầm tính hơn, thường lặng lẽ quan sát cha. Cô bé thấy cha còng lưng gánh nước, thấy cha thức khuya vá lưới, thấy cha lén lút xoa bóp đôi chân nhức mỏi. Trong tâm trí non nớt của hai chị em, hình ảnh người cha lam lũ nhưng kiên cường đã in sâu.
Gia cảnh khó khăn nhưng ông Hùng không bao giờ để các con thiếu thốn tình yêu thương hay bỏ bê việc học. Mỗi tối, dưới ánh đèn dầu leo lét, ông lại tỉ mẩn kèm cặp An và Bình học bài. Dù không được học hành nhiều, nhưng ông hiểu rằng tri thức là con đường duy nhất để các con thoát khỏi cảnh nghèo khó. Ông kể cho các con nghe về thế giới bên ngoài, về những điều kỳ diệu mà sách vở mang lại, gieo vào lòng chúng những hạt mầm khát khao vươn xa.
“Cha muốn các con phải học thật giỏi, phải trở thành người có ích cho xã hội,” ông thường nói, giọng nói đầy sự kỳ vọng.
An và Bình hiểu được nỗi lòng của cha. Chúng học hành chăm chỉ, luôn đứng đầu lớp. Những tấm giấy khen mang về là niềm vui lớn nhất của ông Hùng. Ông cẩn thận cất giữ chúng trong một chiếc hộp gỗ cũ kỹ, như báu vật. Dù có lúc bệnh tật hành hạ, hay những mùa màng thất bát khiến cuộc sống càng thêm chật vật, ông vẫn kiên quyết không để các con phải nghỉ học. Ông vay mượn khắp nơi, thậm chí bán đi mảnh đất nhỏ cuối cùng để các con có tiền vào đại học.
“Cha không cần gì cả, chỉ cần các con thành công là được rồi,” ông nói, khi hai con gái ngỏ ý muốn nghỉ học để đi làm phụ giúp cha.
Lời nói của ông Hùng như kim chỉ nam cho cuộc đời An và Bình. Chúng không phụ lòng cha, lần lượt tốt nghiệp đại học với thành tích xuất sắc, rồi nhận được học bổng toàn phần để du học ở một đất nước xa xôi. Ngày hai con ra đi, ông Hùng đứng lặng lẽ ở cổng làng, nhìn theo bóng chúng khuất dần. Nước mắt ông chảy dài, nhưng đó là những giọt nước mắt của sự tự hào.
Nhiều năm trôi qua. An và Bình, giờ đây đã là những tiến sĩ thành đạt, chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực của mình. Lễ tốt nghiệp tiến sĩ của hai chị em được tổ chức trang trọng ở nước ngoài. Trong bài phát biểu tri ân, An và Bình đều nhắc đến một người đàn ông duy nhất: cha của chúng.
An đứng trên bục, giọng nói nghẹn ngào: “Chúng tôi muốn dành lời tri ân sâu sắc nhất đến cha của chúng tôi, một người cha vĩ đại. Cha đã một mình nuôi chúng tôi khôn lớn, đã hy sinh tất cả để chúng tôi có được ngày hôm nay. Cha đã dạy chúng tôi về sự kiên cường, về tình yêu thương, và về giá trị của tri thức.”
Bình tiếp lời, đôi mắt đỏ hoe: “Cha không chỉ là người cho chúng tôi cuộc sống, mà còn là người đã định hình nên con người chúng tôi. Chúng tôi nợ cha một cuộc đời.”
Giữa hàng ghế khán giả, ông Hùng ngồi đó, mái tóc đã bạc trắng, đôi mắt nhăn nheo nhưng lấp lánh niềm hạnh phúc. Ông không hiểu hết những từ ngữ cao siêu mà các con nói, nhưng ông cảm nhận được tình yêu thương và lòng biết ơn sâu sắc trong từng lời chúng. Ông Hùng đã vượt qua tất cả: nỗi đau bị bỏ rơi, sự nghèo khó, và những đêm dài vật lộn với gánh nặng cuộc đời. Ông đã biến tình yêu thương thành sức mạnh phi thường, dựng xây nên hai cuộc đời rạng rỡ.
Khi hai cô con gái tiến lại gần, ôm chặt lấy ông, ông Hùng cảm thấy trái tim mình như vỡ òa. Tất cả những gian khổ, những giọt mồ hôi, những đêm không ngủ, tất cả đều tan biến. Ông đã không chỉ nuôi dưỡng hai đứa con, mà còn xây dựng một di sản vĩ đại hơn bất kỳ danh vọng hay của cải nào: một tình cha vĩ đại, một tình yêu thương không gì có thể sánh bằng. Và đó chính là minh chứng cảm động nhất cho một cuộc đời đã sống trọn vẹn, vượt lên trên mọi nghịch cảnh.